VIỆT NAM KHÔNG NGỪNG PHÁT TRIỂN, TĂNG VỊ THẾ (*): Đột phá phát triển hạ tầng đô thị

Hàng chục ngàn ngôi nhà ven kênh, rạch được di dời là dấu ấn đậm nét trong công tác chỉnh trang đô thị, nâng cao chất lượng sống của người dân TP HCM.

Thay đổi diện mạo đô thị

Chiều buông, mặt nước kênh Tân Hóa – Lò Gốm loang loáng ánh vàng. Hai bên bờ, con đường ven kênh rộng rãi, rợp bóng cây xanh, những hàng ghế đá đôi bờ nhộn nhịp tiếng cười nói. Vài nhóm trẻ tung tăng đạp xe, người lớn tuổi tranh thủ thả bộ, hít thở không khí trong lành. Khung cảnh yên ả, dễ chịu ấy khiến ai đi qua cũng khó hình dung đây từng là một trong những dòng kênh ô nhiễm nặng nề nhất TP HCM.

“Ngày nào mở cửa ra cũng ngửi mùi hôi, có khi phải ăn cơm trong cảnh ruồi, muỗi bu đầy. Ai sống ở đây đều quen gọi kênh là “dòng kênh chết”. Khổ lắm nhưng nghèo thì phải chịu. Đến khi nghe thành phố quyết định cải tạo dòng kênh, người dân rất phấn khởi” – ông Nguyễn Văn Quới (SN 1960, ngụ phường Bình Phú) nhớ lại.

Sau nhiều năm triển khai, năm 2015, UBND TP HCM tổ chức lễ khánh thành Dự án cải tạo kênh và đường dọc kênh Tân Hóa – Lò Gốm. “Tái sinh” kênh Tân Hóa – Lò Gốm, nhà cửa được chỉnh trang, đường sá rộng rãi, cây xanh phủ kín hai bên bờ. Người dân nơi đây quen miệng gọi là “công viên ven kênh”, bởi giờ đây không gian đã trở thành nơi dạo mát, tập thể dục, sinh hoạt cộng đồng. “Bây giờ mở cửa sổ ra là thấy mát mắt, nghe tiếng trẻ con cười giỡn, lòng mình nhẹ nhõm lắm. Chỉ cần nhìn dòng nước trong xanh là thấy đáng giá bao năm chờ đợi” – ông Quới nói.

Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè, kênh Tàu Hủ – Bến Nghé được cải tạo trước đó đã góp phần làm thay đổi bộ mặt đô thị của thành phố. Những dòng kênh “đen” ngày nào giờ trở thành dòng kênh xanh mát, mở ra không gian sống lý tưởng cho hàng triệu người dân.

Kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè cũng là minh chứng cho sự hồi sinh mạnh mẽ của bộ mặt đô thị TP HCM. Trước năm 2003, kênh được mệnh danh là “dòng kênh kinh hoàng”, khi nước đen đặc, hôi thối, hai bên ken đặc nhà sàn lụp xụp, rác nổi lềnh bềnh. Người dân phải sống chung với ruồi, muỗi, bệnh tật, nỗi lo ngập nước triền miên.

Bà Lê Thị Thuận, nhà ở gần cầu Bông, nhớ lại: “Hồi đó, tối ngủ phải mắc màn kín mít để tránh muỗi. Trẻ con trong xóm bị bệnh hoài. Người ta đi ngang kênh bịt mũi, còn mình thì phải chịu đựng từng ngày. Vậy mà giờ nhìn xem, hai bên bờ là đường Trường Sa – Hoàng Sa uốn lượn, cây xanh rợp mát, người đi bộ tấp nập. Mỗi lần đứng trên cầu nhìn xuống dòng kênh xanh mát, tôi cứ ngỡ mình sống ở một thành phố khác”.

Dự án cải tạo kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè bắt đầu từ năm 2003, kéo dài gần một thập kỷ mới cơ bản hoàn thành giai đoạn chính. Hơn 8.600 tỉ đồng được đầu tư để nạo vét, kè bờ, xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải, mở ra diện mạo hoàn toàn mới. Dự án đã di dời và tái định cư hơn 7.000 hộ dân. Từ nơi bị xem là ô nhiễm nặng nề, dòng kênh nay trở thành điểm nhấn cảnh quan, người dân có chỗ tập thể dục, hóng mát, những nhịp cầu sáng đèn đêm nối đôi bờ tấp nập phương tiện qua lại.

Diện mạo thành phố khang trang hơn, môi trường sống trong lành hơn, cuộc sống người dân vì thế được nâng cao. Không ít gia đình trước đây từng ngán ngẩm vì sống ven kênh, nay cảm thấy vui khi chứng kiến sự lột xác ngoạn mục của dòng kênh. Mặt nước kênh trong xanh, hàng xóm quây quần vui vẻ mỗi buổi chiều. Sự đổi thay ấy mang lại một nhịp sống mới cho đô thị sôi động bậc nhất đất nước – văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

TP HCM hiện đang đẩy mạnh công tác triển khai dự án nạo vét, xây dựng hạ tầng, cải thiện môi trường bờ Bắc kênh Đôi; dự án nạo vét, cải tạo môi trường, xây dựng hạ tầng rạch Xuyên Tâm (từ kênh Nhiêu Lộc – Thị Nghè đến sông Vàm Thuật).

“Đánh thức” những vùng đất hoang

Xa lộ Hà Nội đoạn từ cầu Sài Gòn đến ngã tư Thủ Đức (nay đổi tên thành đường Võ Nguyên Giáp) được mở rộng giúp khả năng kết nối trung tâm TP HCM với trung tâm tỉnh Đồng Nai nhanh hơn. Tương tự, đại lộ Phạm Văn Đồng hình thành giúp khu vực Bình Dương (cũ), Đồng Nai kết nối sân bay Tân Sơn Nhất, mở ra hành lang phát triển kinh tế – xã hội mới.

Hệ thống đường Vành đai 2, 3 đang dần khép kín, cùng các trục đường cao tốc như: TP HCM – Long Thành – Dầu Giây (đang mở rộng), Bến Lức – Long Thành, dự án mở rộng Quốc lộ 50 (sắp hoàn thành) cùng những dự án đường cao tốc kết nối TP HCM với các tỉnh lân cận sắp triển khai hứa hẹn tạo mạng lưới giao thông đường bộ kết nối liên tỉnh, liên vùng cho vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Dự án giao thông ấn tượng giúp đánh thức khu Nam thành phố đó là đại lộ Nguyễn Văn Linh, bắt đầu từ đường Huỳnh Tấn Phát (quận 7 cũ) nối đến Quốc lộ 1A (huyện Bình Chánh cũ) dài 17,8 km. Đại lộ đẹp bậc nhất thành phố là xương sống tạo nên hình dáng khu đô thị Phú Mỹ Hưng, giúp kết nối khu Nam thành phố với những công trình lớn như: Khu Chế xuất Tân Thuận, Nhà máy Điện Hiệp Phước, Khu Công nghiệp Hiệp Phước và các khu đô thị mới dọc tuyến đường. Đến nay, một số đoạn của đại lộ đã được mở rộng lên 14 làn xe, với cây xanh rợp bóng mát. Trục giao thông chiến lược này càng phát huy ý nghĩa trên hành trình tiến ra biển Đông, phát triển kinh tế biển của TP HCM. Bên cạnh đó, đại lộ này giúp kết nối nhanh TP HCM với các tỉnh miền Tây thông qua đường cao tốc TP HCM – Trung Lương. Đồng thời, kết nối cầu Phú Mỹ vượt sông Sài Gòn đi các tỉnh Đông Nam Bộ gần hơn, nhờ cầu dây văng Phú Mỹ dài hơn 2 km. Cầu Phú Mỹ giúp kết nối khu Nam với khu Đông thành phố nhanh hơn, góp phần giải quyết bài toán áp lực giao thông thành phố.

Trong bức tranh sáng của khu Nam thành phố sau hơn 30 năm, Phú Mỹ Hưng là khu đô thị mới hiện đại, chất lượng sống tốt, tỉ lệ phủ xanh cao, được xem là kiểu mẫu của cả nước. Một vùng đất nông thôn, sông rạch chằng chịt, dừa nước, sình lầy, hoang vắng… trở thành khu đô thị hiện đại, chất lượng sống tốt, được xem là mô hình đột phá phát triển đô thị hiện đại.

Một biểu tượng khác của hạ tầng giao thông thành phố là đại lộ Đông – Tây (nay là đại lộ Võ Văn Kiệt – Mai Chí Thọ) dài khoảng 22 km, kết nối Quốc lộ 1A với xa lộ Hà Nội tại nút giao Cát Lái, với điểm nhấn là hầm vượt sông Sài Gòn hiện đại bậc nhất Đông Nam Á (dài gần 1,5 km), giúp kết nối trung tâm thành phố với bán đảo Thủ Thiêm, thời gian di chuyển từ bờ Đông sang bờ Tây chỉ khoảng hơn 1 phút. Trục đường này hiện đại bậc nhất TP HCM giúp rút ngắn khoảng cách từ hướng Tây (các tỉnh miền Tây) đi đến hướng Đông (các tỉnh miền Đông, phía Bắc) và ngược lại. 

(Còn tiếp)

___________

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 27-8

Xem bài gốc ở đây