TP HCM phát triển 6 phân vùng đô thị

Ngày 25-6, UBND TP HCM tổ chức Hội nghị công bố đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060.

Nền tảng cho TP HCM hợp nhất

Tham dự hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP HCM Nguyễn Văn Nên; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được; Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Bùi Xuân Cường cho biết sau hơn 10 năm triển khai thực hiện quy hoạch chung, sự điều chỉnh lần này là cần thiết, khách quan, mang tính chiến lược, phù hợp tình hình mới, bối cảnh phát triển mới, tầm nhìn dài hạn.

Thành phố làm việc chặt chẽ với các tỉnh, thành bạn để định hướng phát triển giao thông, kết nối vùng, phát huy tiềm năng thế mạnh.

Theo ông Bùi Xuân Cường, nội dung đồ án cũng kế thừa, phát huy các thành quả của các quy hoạch trước đây, giải quyết những tồn tại, bất cập của quy hoạch cũ như tình trạng quá tải hạ tầng, phát triển thiếu đồng bộ, mất cân đối, thiếu khả thi về tài chính và giải phóng mặt bằng; mâu thuẫn, xung đột giữa các quy hoạch (tỉnh, phân khu, chi tiết) gây khó khăn cho sự phát triển.

Đồng thời cập nhật, bổ sung các định hướng mới theo tinh thần Nghị quyết số 98/2023 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, cũng như các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về phát triển đô thị, phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước.

Theo ông Bùi Xuân Cường, đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 là cơ sở quan trọng để làm căn cứ tổ chức lập ngay các đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, kịp thời phục vụ công tác quản lý và tiếp nhận, chấp thuận đầu tư. Đảm bảo không có “khoảng trống” và “khoảng chờ” trong công tác quản lý phát triển đô thị phục vụ người dân, doanh nghiệp và xã hội.

Đồng thời sẽ là nền tảng cho việc lập quy hoạch TP HCM hợp nhất ngay trong thời gian tới khi TP HCM đang cùng cả nước chuẩn bị việc sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính và tập trung toàn lực để bắt tay ngay vào quy trình vận hành, phát triển một TP HCM mới hợp nhất với Bình Dương và Bà Rịa Vũng Tàu.

Hướng tới đô thị toàn cầu

Đồ án xác định mục tiêu của TP HCM là thành phố toàn cầu, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, có trình độ phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới. 

TP HCM là trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á, có vai trò là cực tăng trưởng, động lực thúc đẩy phát triển cùng phía Nam và cả nước. 

Thành phố là khu vực có mức sống và chất lượng sống cao; kinh tế văn hóa phát triển đặc sắc, thu hút các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế.

Mô hình đô thị là thành phố đa tâm và đa dạng không gian sinh thái. Hội tụ nguồn lực phát triển đô thị bởi sông Sài Gòn và 9 trục xuyên tâm (4 trục Đông – Tây và 5 trục Bắc – Nam); lan tỏa cơ hội kinh tế theo 3 vành đai và hành lang kinh tế biển.

Thành phố được tổ chức theo 6 phân vùng đô thị, với các trung tâm chính ở khu vực trung tâm TP HCM (vùng Sài Gòn, Chợ Lớn), Trường Thọ – Rạch Chiếc, Phú Mỹ Hưng (mở rộng), Tân Kiên, khu vực Tây Bắc Hóc Môn – Tây Nam Củ Chi… có tính khả thi cao, thuận lợi kết nối về trung tâm thành phố lớn.

Mỗi vùng được định hướng theo các tính chất chính nhưng đều là những vùng đa chức năng có thể đáp ứng nhu cầu việc làm và môi trường sống có chất lượng cao, tại chỗ cho bộ phận lớn người dân và thực hiện vai trò trung tâm Vùng, Quốc gia và Quốc tế – gắn với khung hạ tầng đô thị và TOD.

Đồ án xác định quỹ đất tiềm năng phát triển TOD thuộc các khu vực đất nông nghiệp, đất trống không ảnh hưởng hoặc ít ảnh hưởng tới dân cư hiện trạng khoảng 32.000 ha. 

Trong đó, các khu vực đất công nghiệp, sản xuất, đất chuyển đổi chức năng khoảng 9.000 ha; khu đất khuyến khích tái phát triển gắn với TOD khoảng 23.000 ha (thuộc các khu vực hiện hữu, cải tạo chỉnh trang có dân cư hoặc các khu chức năng hiện trạng).

Thành phố quy hoạch hệ thống không gian mở công cộng, khai thác giá trị đa dạng của cảnh quan sinh thái. 

Theo đó, các quỹ đất có thể tái phát triển trong vùng đô thị trung tâm, dành khoảng 30% cho công viên cây xanh công cộng.

Tổ chức không gian công viên, đường dạo công cộng dọc theo hệ thống sông và kênh rạch. Hạn chế việc tổ chức đường cơ giới chia cắt công viên ven sông với các không gian đô thị. Khai thác rừng Cần Giờ bằng việc tổ chức bay khinh khí cầu ngắm rừng từ trên cao và các đường dạo, chòi ngắm cảnh trong vùng rừng ngập mặn.

Thành phố phát triển những trung tâm kinh doanh (business district) hiện đại, gắn kết với hệ thống giao thông vùng và cửa ngõ quốc tế, có thể tạo ra giá trị kinh tế cao, nhằm thu hút các các doanh nghiệp theo từng chủ đề chuỗi giá trị.

Tổ chức thành phố thành khoảng 60 lưu vực sống và làm việc. Theo đó, khai thác tiềm năng, cơ hội của các phân vùng đô thị để phát triển từng khu vực thành những lưu vực sống và làm việc (trong bán kính khoảng 5km, khu vực nông thôn có bán kính lớn hơn), gắn với các trung tâm thương mại, dịch vụ và việc làm tại mỗi khu vực hoặc trung tâm đô thị (vai trò vùng, quốc gia, quốc tế và thành phố).

Kết nối các trung tâm đô thị và khu vực bằng các tuyến giao thông công cộng quy mô lớn và các tuyến trục giao thông chính đường bộ, đường thủy.

TP HCM lấy không gian ven sông Sài Gòn làm mặt tiền cho đô thị. Từ khu vực trung tâm truyền thống ở ven sông phát triển dải đô thị hai bên sông như “trái tim mở rộng”. Đây là vùng trung tâm quan trọng và có giá trị nhất của thành phố, trở thành điểm đến quý giá không thể thiếu của mọi người dân và du khách –  điểm đến mang bản sắc độc đáo gắn với cảnh quan của dòng sông trong xanh, gắn với lịch sử hình thành và phát triển của thành phố.

Xem bài gốc ở đây