Tăng trưởng 2 con số: Thông điệp mạnh mẽ

TP HCM đang lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.
Vị thế mới, tâm thế mới
Sau khi hợp nhất cùng Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, TP HCM đặt ra mục tiêu tăng trưởng GRDP bình quân 10%/năm; hướng đến siêu đô thị thông minh, văn minh, hiện đại, có vị thế nổi bật ở Đông Nam Á về kinh tế, tài chính, thương mại, giáo dục, y tế, khoa học – công nghệ.
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được đánh giá Đại hội Đảng bộ TP HCM lần này diễn ra trong bối cảnh đặc biệt, là đại hội đầu tiên của thành phố sau sáp nhập, với vị thế, tâm thế và dư địa phát triển mới.
Theo ông, diện tích TP HCM từ khoảng 2.000 km² đã tăng lên 6.777 km². Điều này mở ra không gian phát triển rộng lớn, tạo điều kiện tận dụng lợi thế của từng vùng trên cơ sở phân công chức năng hợp lý, hỗ trợ và chia sẻ lẫn nhau để cùng phát triển.
TP HCM đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số mỗi năm. Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Minh họa cho nhận định trên, TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM, thông tin trong giai đoạn 2020-2025, phần lớn các chỉ tiêu kinh tế – xã hội tại địa phương đều hoàn thành.
GRDP năm 2025 ước đạt 2,8 triệu tỉ đồng – tăng hơn 1,5 lần so với năm 2020, chiếm 23,6% GDP cả nước; GRDP bình quân đầu người gấp 1,7 lần bình quân quốc gia; thu ngân sách đạt 737.000 tỉ đồng, chiếm 33,4% tổng thu ngân sách cả nước. Tỉnh Bình Dương và TP HCM cũ đạt và vượt 22/29 chỉ tiêu, còn Bà Rịa – Vũng Tàu đạt và vượt 17/18 chỉ tiêu.
Trong nhiệm kỳ 2025-2030, TP HCM đề ra 23 chỉ tiêu trọng yếu. Trong đó, nổi bật là tốc độ tăng trưởng 10%/năm, GRDP bình quân đầu người đạt 14.000-15.000 USD vào năm 2030, tổng vốn đầu tư xã hội bình quân 5 năm khoảng 35%-40% GRDP, kinh tế số chiếm 30%-40% GRDP.
Xác định động lực
TS – chuyên gia kinh tế Trần Du Lịch nhận xét dự thảo Báo cáo chính trị lần này được chuẩn bị công phu, súc tích; tích hợp cả 3 báo cáo chính trị, kinh tế – xã hội, xây dựng Đảng. Đây là báo cáo “không tô hồng, không bôi đen”, phản ánh đúng thực tiễn, vừa ghi nhận thành tựu vừa thẳng thắn chỉ ra hạn chế.
Về mục tiêu tăng trưởng, ông Trần Du Lịch cho rằng con số 10% còn khá khiêm tốn. “Trong điều kiện tình hình thế giới thuận lợi, triển khai “bộ tứ trụ cột” (4 Nghị quyết của Bộ Chính trị) đạt kết quả cao thì mục tiêu tăng trưởng 2 con số là không khó” – ông nhận định, đồng thời đề nghị điều chỉnh lên 10,5%-11%. Đây cũng là sự thể hiện quyết tâm cùng tinh thần tiên phong trong kỷ nguyên mới của thành phố.

Theo TS Vũ Thành Tự Anh, khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và thúc đẩy kinh tế tư nhân đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của TP HCM. Ảnh: PHAN ANH
Theo TS Vũ Thành Tự Anh, nguyên Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng, TP HCM cần có chính sách cụ thể, phương án huy động/phân bổ nguồn lực hợp lý, nhất là tính toán kỹ tác động tới kinh tế vĩ mô.
“Khi tín dụng được bơm ra và đầu tư công tăng, thành phố phải lường trước hệ quả, tránh lặp lại tình trạng như năm 2008. Chúng ta muốn đi nhanh thì phải có “động cơ” tốt, “bộ thắng” tốt và “bảo hiểm” tốt” – TS Tự Anh ví von, đồng thời cho rằng thành phố cần tính đến việc quản trị các yếu tố rủi ro.
Ông Tự Anh đánh giá TP HCM sau hợp nhất có quy mô lớn và sự bổ trợ giữa 3 địa phương “rất đẹp”. Điều quan trọng là xây dựng chiến lược tích hợp, tăng cường năng lực quản trị hệ thống và kết nối thế mạnh của từng khu vực.
Động lực cốt lõi cho sự phát triển đột phá của TP HCM vẫn là khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và thúc đẩy kinh tế tư nhân. Song song đó, cần tái cấu trúc công nghiệp, giảm dần các ngành thâm dụng lao động, gây hại môi trường. Yếu tố quan trọng nữa là sáng tạo trong việc huy động nguồn lực, tháo điểm nghẽn những dự án chậm, giải phóng dòng vốn bị kìm hãm và tìm kiếm các nguồn vốn mới.
Xây dựng kịch bản cho mọi tình huống
Nhìn nhận những mục tiêu mà TP HCM đặt ra thể hiện khát vọng lớn và tầm nhìn sâu rộng, TS Nguyễn Trọng Hoài, nguyên Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TP HCM, cho rằng khi triển khai thực hiện cần dựa trên cơ sở thực tế để tránh gây khó khăn.
Ông Hoài dẫn chứng năm 2024, GRDP bình quân đầu người của TP HCM khoảng 7.800 USD. Nếu năm 2025 tăng trưởng 8,5%, GRDP bình quân đầu người cũng chỉ đạt 8.200 USD. Trong kịch bản tăng trưởng đạt 10%/năm thì đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người của TP HCM được tính toán 13.000 USD. Trong khi đó, dự thảo đặt mục tiêu 14.000 – 15.000 USD/người – con số này rất lý tưởng nhưng cần được tính toán kỹ lưỡng, nhất là khi mức thu nhập bình quân đầu người giữa 3 địa phương trước hợp nhất vẫn còn chênh lệch đáng kể.
Theo ông Hoài, trong điều kiện thuận lợi của bối cảnh trong nước và quốc tế, việc đạt mức tăng trưởng 10% không quá khó, song TP HCM vẫn cần xây dựng các kịch bản ứng phó tình huống bất lợi. Ông cũng cho rằng thành phố cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực có kỹ năng công nghệ, đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên mới.
Huy động mọi nguồn lực
Chuyên gia Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, nhận định tỉ lệ đầu tư toàn xã hội trên GRDP của TP HCM hiện khoảng 23% (tính cả dầu khí) hoặc hơn 24% (không dầu khí) – thấp hơn đáng kể so với mức trung bình cả nước (33%-34%). Trong khi đó, ở các thành phố lớn trên thế giới, tỉ lệ tái đầu tư luôn phải cao hơn mức bình quân quốc gia. Do đó, ông đề xuất TP HCM nâng tỉ lệ này lên khoảng 35% để tạo động lực tăng trưởng.
Ông Nguyễn Xuân Thành cũng chỉ ra một số thách thức, như: phần lớn nguồn thu của TP HCM phải nộp về trung ương, phần để lại hạn chế; việc huy động vốn xã hội còn gặp trở ngại khiến quá trình giải ngân đầu tư chậm trễ…
Ông cho rằng thành phố cần có cơ chế sáng tạo, hiệu quả và mang tính tự chủ cao hơn. Qua đó, huy động tối đa mọi nguồn lực, từ đầu tư công, tư nhân đến vốn nước ngoài trực tiếp, nhằm phát triển hạ tầng.
Xem bài gốc ở đây