Đòn bẩy từ sáp nhập

Theo TS Đỗ Thiên Anh Tuấn, Đại học Fulbright Việt Nam, trong bối cảnh cạnh tranh thu hút đầu tư toàn cầu ngày càng khốc liệt và dư địa tăng trưởng theo chiều rộng dần thu hẹp, TP HCM cần chuyển mạnh sang chiến lược thu hút FDI có điều kiện và định hướng chuyển đổi mô hình công nghiệp. Đặc biệt, ưu tiên dự án FDI chất lượng cao và công nghệ tiên tiến.

Hình thành khu công nghiệp sinh thái hiện đại

Ngày 9-5-2025, Chính phủ đã có quyết định thành lập Khu Công nghiệp (KCN) công nghệ thông tin tập trung Bình Dương, quy mô diện tích 15,47 ha, nằm trong Khu Liên hợp Công nghiệp – Dịch vụ – Đô thị Bình Dương thuộc phường Bình Dương, TP HCM (trước đây là phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương), Becamex là tập đoàn nhà nước được giao thực hiện KCN này.

KCN công nghệ thông tin giữ vai trò đầu não trong hoạt động nghiên cứu và phát triển công nghiệp công nghệ số và được định hướng phát triển dựa trên 3 trụ cột chính gồm: Đầu tư hạ tầng đồng bộ, phát triển nhân lực chất lượng cao và thu hút ngành công nghệ mũi nhọn.

Ông Phạm Văn Thuận, Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Becamex, cho rằng việc đầu tư vào khoa học – công nghệ không chỉ là lựa chọn tối ưu mà còn là giải pháp duy nhất để tạo ra sự phát triển bền vững. Qua đó, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và thích ứng với thay đổi của thị trường toàn cầu, việc này còn có ý nghĩa rất lớn trong quá trình phát triển của TP HCM. Nơi đây sẽ thu hút đầu tư các dự án như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới và công nghệ môi trường.

Tập đoàn Becamex còn được giao triển khai KCN sinh thái đầu tiên tại TP HCM – đó là KCN Cây Trường với tổng vốn đầu tư hơn 5.459 tỉ đồng, quy hoạch trên diện tích 700 ha tại xã Bàu Bàng, TP HCM (trước đây là huyện Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương). Ông Thuận cho biết KCN Cây Trường được định hướng trở thành KCN sinh thái đầu tiên theo tiêu chuẩn quốc tế hướng đến 4 giải pháp đột phá, ưu tiên thu hút các ngành công nghệ cao, thân thiện với môi trường. Đó là sử dụng tài nguyên và năng lượng hiệu quả; giảm thiểu chất thải và phát thải carbon; xây dựng cộng sinh công nghiệp; bảo đảm phát triển bền vững. KCN dự kiến tạo việc làm cho khoảng 35.000 lao động.

Ngoài 2 KCN nói trên, theo Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được, sắp tới thành phố sẽ nghiên cứu xây dựng Khu Công nghệ cao ở khu vực Bình Dương (cũ), nơi đây được quy hoạch bài bản, hiện đại để đón các nhà đầu tư FDI chất lượng cao như mô hình tại Khu Công nghệ cao TP HCM đã thực hiện rất thành công. “Hiện nay, Khu Công nghệ cao TP HCM đã lấp đầy và không còn không gian để mở rộng, trong khi có nhiều nhà đầu tư chiến lược rất muốn đến TP HCM làm ăn, mở rộng hoạt động sản xuất – kinh doanh. Do đó, TP HCM phải tính toán thành lập Khu Công nghệ cao ở khu vực Bình Dương để đưa nhà đầu tư về đây, giảm tải cho Khu Công nghệ cao TP HCM” – Chủ tịch UBND TP HCM nhấn mạnh.

Gỡ điểm nghẽn logistics

Việc xây dựng nhiều KCN trong thời gian tới, logistics là bài toán đang được các doanh nghiệp quan tâm hàng đầu. Đại diện Tổng Công ty Khí Việt Nam (PV Gas) – doanh nghiệp có hoạt động liên quan trực tiếp lĩnh vực logistics, cho biết mỗi lần vận chuyển khí từ Thị Vải về Bình Dương (cũ) rất tốn kém. Do đó, cần hạ tầng logistics tốt hơn, tránh để tình trạng xe vận chuyển hàng phải “nằm dài” chờ ở cảng.

Ông Arami Hiromasa, Tổng Giám đốc Công ty Tosoh Việt Nam Polyurethane, cho rằng việc hợp nhất TP HCM, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu giúp gia tăng tiềm lực cũng như tạo không gian phát triển nhiều hơn, đặc biệt là hấp dẫn hơn với các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, TP HCM phải giải được bài toán về ùn tắc giao thông thì doanh nghiệp mới yên tâm làm ăn.

Bà Huỳnh Đinh Thái Linh, Chủ tịch Hiệp hội Logistics Bình Dương (chưa hợp nhất với TP HCM và Bà Rịa – Vũng Tàu), cho hay thời gian qua việc hỗ trợ, thúc đẩy, phát triển nâng cao năng lực trong lĩnh vực logistics được hiệp hội đặc biệt chú trọng, nhất là khi hợp nhất 3 địa phương thì việc thúc đẩy chuỗi cung ứng dịch vụ logistics sẽ hỗ trợ cho việc thông thương nhiều hơn nữa. Theo bà Linh, trong bối cảnh xuất khẩu đang đối mặt với nhiều thách thức, việc tiết kiệm chi phí logistics hết sức quan trọng, nâng cao lợi thế cạnh tranh. “Hiện 3 địa phương đã cùng ngồi lại với nhau để có giải pháp, trong đó tập trung vào khâu đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực logistics và chuỗi cung ứng. Chúng tôi sẽ công bố ngay sau khi hiệp thương 3 hiệp hội với nhau” – bà Linh chia sẻ.

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Bùi Xuân Cường, Phó Chủ tịch UBND TP HCM, cho biết ngoài tuyến metro số 1 nối từ phường Bình Dương đến Suối Tiên đang triển khai thực hiện, TP HCM cũng bắt đầu nghiên cứu các tuyến đường sắt vận chuyển hàng hóa nối từ các KCN ở khu vực Bình Dương (cũ) đi đến cảng Cái Mép – Thị Vải, việc này là hết sức cần thiết và cấp bách. Dự kiến, trong tháng 8 lãnh đạo TP HCM đi khảo sát thực tế ở các dự án hạ tầng giao thông quan trọng đã, đang và sẽ triển khai. 

Xem bài gốc ở đây